Kutná Hora: Miasto srebra

Chciwa Hora Pomimo swoich uproszczeń i śmiesznostek Kutná Hora jest najbardziej ekonomicznym euraskiem, w jaki mam przyjemność grywać. Jeśli szukacie innowacyjnego euro z dużą interakcją, to jest wasze El Dorado. Niewidzialna ręka zasad nakreśla tylko ramy w jakich przedsiębiorczy gracze wykuwają swój los. Pod względem tego, jak potoczy się rozgrywka, na czym będzie się zarabiać, z czego punktować, to praktycznie sandbox. Reszta jest spekulacją. Tutaj nie gra się pasjansa. Raczej pokera. Bardzo wiele zależy tu od poczynań samych graczy. Większy wpływ na to w jakich warunkach przyjdzie graczom konkurować, jak przedstawia się ich pozycja względem rywali, oferuje tylko Hegemony. A to zawodnik wagi ciężkiej. Ceny wszystkich dóbr regulują prawidła popytu i podaży zarządzane przez sprytny tekturowy kalkulator. Ta diabelska machina bierze pod uwagę nawet przesycenie rynku oraz interwencjonizm magistratu. Wartość działek w mieście zależy od sąsiedztwa. Zysk w punktach za budynki określa dopasowanie symboli do okolicznej zabudowy. Pod ziemią toczy się rywalizacja o przewagi w sztolniach bogatych w gwiazdki. Ten nacisk na podkreślanie wagi zarządzania abstrakcyjnymi ikonkami to jeden z najbardziej klasycznie eurowatych elementów gry. Poza torami bydynków i torem reputacji rzecz jasna. Tak na marginesie, to zszargana reputacja skutkuje ujemnymi punktami, co jest fajne i całkuem umoralniające. Kutnej Horze nie ma fizycznych zasobów. Owoce własności środków produkcji są czystą abstrakcją, niemal złudzeniem. Całą produkcję od razu przelicza się na gotówkę. Nie wydajesz drewna czy kamienia, żeby postawić łaźnię. Płacisz kasę w zależności od wartości materiałów budowlanych. Tanie drewno oznacza, że miasto rośnie jak na drożdżach. Drogie drewno wstrzymuje inwestycje w nieruchomości oraz rozwój kopalni. A o cenie drewna decydują ci, którzy mogą zapewnić jego podaż i obniżyć cenę. Często trzeba podjąć decyzję, czy zwlekać z postawieniem drogiego budynku, skoro jest szansa, że ktoś się połasi na punkty za sąsiedztwo i wybuduje tartak, czy robić dochód, kiedy brakuje dosłownie kilku groszy. Jednym z klasycznych zagrań jest postawienie zakładu kamieniarskiego tuż przed tym, kiedy ktoś musi zebrać dochód, a produkuje dziesięć materiałów budowlanych, więc teraz ich wartość spada z trzech do dwóch. Nikt nie broni podglądać na kalkulatorze, jak zmienią się ceny po wystawieniu budynku na planszę. Apka robi to domyślnie. Ponieważ każdy z inwestorów ma wpływ na trzy z pięciu gildii, zawsze ktoś jedzie jedną nogą na cudzym wózku. Ruda zawsze pozostaje w toksycznej relacji do srebra. Kiedy jedno tanieje, drugie idzie w górę. Jak ktoś kontroluje zarówno górników i mincerzy, to mu się to auto balansuje, ale od niego zależy ile grosza włoży do kieszeni drugi udziałowiec w srebrze. Nic tak pięknie nie tłumaczy, czym jest biurokracja od Kutnej Hory. Żeby cokolwiek postawić w mieście, trzeba kupić działkę, następnie nabyć prawa do budynku. Dopiero potem można budować. A i to pod warunkiem, że w międzyczasie niecwzrosła cena budulca i teraz jest się kilka groszy za krótkim. Za pozwolenie na wzięcie żetonu budynku ze stosunku na dalszej pozycji w ruchomej wystawcę płaci się cenę rynkową dokumentów. To samo tyczy się zezwolenia na dotrudnienie górników. Trzeba doliczać koszt biurokracji. Fluktuacja wartości papierków urzędniczych to już czysty cyrk. Na ich cenę wpływa poziom produkcji ze wzniesionych budynków i rosnące zapotrzebowanie. To jest zgodne z mechaniką gry i jednocześnie zbyt logiczne, żeby było prawdziwe. Biurokracja tak nie działa. Podatki w Kutnej Horze wyglądają lepiej niż w rzeczywistości. Rosną wraz z liczbą budynków publicznych, podnosi je też obecność zakładów niektórych gildii oraz zbożny wysiłek budowania katedry. Nie ma co płakać nad opróżnioną sakiewką, bo to też wynik decyzji graczy. Bez ogródek gra uczy, że korumpowanie miejskich urzędników to droga do pewnego sukcesu. Tu się rajców kupuje. Po ustalonej cenie. Bo to jest lobbing. Kutná Hora to gra radzenia sobie z konsekwencjami poczynań growych współbiesiadników. Tak sobie zarobicie, jak sobie pościelicie. Dostajecie do zabawy kretowisko i tylko od was zależy, ile srebra z niego wyciśniecie. W jednej grze bardziej opłaci się ryć pod miastem niczym krety w amoku. W drugiej rozgrywce miasto stanie się areną zmagań deweloperów i punktowych spekulantów. Najważniejsze, że gdy gra się bez kart wydarzeń, to rozgrywkę determinuje praktycznie zerowa losowość ograniczona tylko do ułożenia kafelków w stosach. Wszystko w rękach spekulantów.