The Gallerist. Recenzja gry od wydawnictwa Eagle-Gryphon Games

Tytuł: The Gallerist

Wydawca: Eagle-Gryphon Games

Rok wydania: 2015

Liczba graczy: 1-4

Czas rozgrywki: 30 minut na gracza

Język: angielski – gra niezależna językowo

O grze The Gallerist wspominałam w naszych essenowych zapowiedziach. Udało nam się na targach pozyskać egzemplarz recenzencki od Eagle-Gryphon Games. Gra zachwyciła nas swoją wagą, ogromnym pudełkiem i pięknymi elementami. Czy w środku znaleźliśmy dobrą pozycję, wartą uwagi planszoholika? Czytajcie.

Kim jest Galerysta?

Galerysta to osoba, która zajmuje się zarówno prowadzeniem galerii sztuki, sprzedaje i kupuje dzieła sztuki, ale też sprawuje opiekę nad artystami, jest ich menadżerem i promuje ich twórczość na rynkach międzynarodowych. W grze The Gallerist wcielacie się właśnie w jego rolę. W czasie rozgrywki będziecie mieli okazję zatrudnić asystentów, którzy pomogą Wam wypromować nieznanych artystów na gwiazdy.

Vital Lecerda i Ian O'Toole

Grę The Gallerist stworzył Vital Lecerda, którego pasją jest tworzenie planszówek. Dotychczas ma na swoim koncie takie hity, jak Vinhos, CO2 oraz KanBan: Automotive Revolution. Za ilustracje odpowiada Ian O'Toole, wywodzący się z zachodniej Australii. Ma on ponad dziesięcioletnie doświadczenie, jako artysta komercyjny. Odpowiedzialny jest za grafikę do takich gier jak Alien Frontiers: Outer Belt czy Stockpile.

4 kilogramy elementów!

Pudło wypchane jest elementami po same brzegi. Są one wykonane na bardzo wysokim poziomie, porównywalnym z wersjami deluxe niektórych gier. Przykuwają wzrok miniaturkowe sztalugi oraz niestandardowa – pastelowa – kolorystyka elementów. Na uwagę zasługują też płytki Dzieł Sztuki. Każda z nich została opisana na ostatniej kartce instrukcji, z wyszczególnieniem artysty, kraju pochodzenia oraz krótkim opisem. Jest to wielki plus tej pozycji. Dodatkowo pudełko wyposażono w specjalną plastikową nakładkę, która utrzymuje wszystkie elementy w specjalnej wyprasce. Jest to pierwsza gra, w której to naprawdę działa. 

 

Instrukcja jest napisana w dobry sposób. Posegregowano zasady bardzo sensownie. Na moje uznanie zasługują przykłady, które są zilustrowane i obarczone numerkami, które pomagają w ich zrozumieniu. Dodatkowo na końcu instrukcji znajduje się opis przykładowej rozgrywki. Przeczytałam go dopiero po naszej pierwszej grze i wyjaśnił on niektóre małe zasady.

Od czego zacząć?

Gra The Gallerist posiada bardzo dużo małych zasad. Nie będę Was nimi obarczać, lecz zaprezentuje główne mechanizmy, abyście pojęli, z jaki dylematami spotkacie się w tej pozycji.

W grze występują cztery rodzaje Dzieł: Obrazy, Rzeźby, Zdjęcia i Sztuka Cyfrowa. Każde Dzieło ma do siebie przypisanych dwóch Artystów (czerwonego i niebieskiego). Na planszy znajdują się 3 kluczowe miejsca:

Plac – tutaj kładziemy Zwiedzających po zakupieniu Dzieł Sztuki albo odkryciu "czerwonego" Artysty;

Lobby – każdy zawodnik ma swoje Lobby. Z tego miejsca zabieramy Zwiedzających, aby wykonać niektóre akcje;

Galeria – każdy zawodnik ma swoją Galerię. Z tego miejsca nie można stracić Zwiedzających, chyba, że poprzez użycie niektórych akcji (np. Sprzedaż Dzieła). Zwiedzający, którzy znajdują się tam są potrzebni, aby podnosić Sławę Artystów, otrzymywać dodatkowe pieniądze i Wpływy.

W grze występują 3 rodzaje Zwiedzających: Inwestorzy (brązowi), VIP-y (różowi) i Kolekcjonerzy (biali). Ich funkcję pozwolę sobie omówić przy opisywaniu poszczególnych akcji.

Mamy też dwa typy akcji: w Lokacjach i Wykonawcze.

Pierwsza z nich wymaga w każdej turze gracza przestawienia swojego pionka do jednej z czterech Lokacji (innej niż ta, w której się znajduje). W swojej turze zawodnik może wykonać tylko jedną z dwóch akcji dostępnych w Lokacji.

Przejdźmy teraz do opisu poszczególnych Lokacji.

Kolonia Artystów

W tej Lokacji możemy wykonać jedną z dwóch dostępnych akcji:

1. Odkrycie Artysty – dzięki tej akcji odwracamy płytkę nieodkrytego Artysty na drugą stronę, otrzymujemy leżący tam bonus i kładziemy jego znacznik Sławy. Dostajemy też podpis Artysty, dzięki któremu cena zakupu jego Dzieł dla nas zawsze będzie taka sama (zależna od początkowej Sławy). 

 

2. Zakup oraz wystawa Dzieła Sztuki – akcja ta pozwala nam zakupić jedno z Dzieł Sztuki Artysty, który został już odkryty. Wówczas płacimy za niego tyle, ile wynosi jego obecny poziom Sławy, bierzemy pierwsze dostępne jego Dzieło, a wszyscy Zwiedzający, którzy na nim się znajdowali są odkładani na Plac. Jeżeli jest to Dzieło Artysty, którego prędzej odkryliśmy to płacimy tyle, ile wynosi jego początkowy poziom Sławy. Otrzymujemy też bonus, który wskazany jest na zakupionym Dziele Sztuki w postaci biletów (od 1 do 3). Wzrasta też Sława tego Artysty, o tyle, ile mamy Kolekcjonerów w swojej Galerii plus modyfikator wskazany na obrazie (od 0 do 2). Dzieło kładziemy na naszej planszy gracza. Ustawiamy też podpis Artysty na poziomie równym jego Sławie. Im bardziej wypromowany Artysta, tym jego wartość Dzieł w naszej Galerii jest wyższa.

Biuro Sprzedaży

W tej Lokacji możemy wykonać jedną z dwóch dostępnych akcji:

1. Podpisanie kontraktu – na planszy zawsze wyłożone są 4 kontakty. Akcja ta pozwala wziąć jeden z nich. Kładziemy je na wolne miejsce na swojej planszy gracza i otrzymujemy bonus, narysowany na tym polu. Są to bilety, w różnych kolorach. Możemy też zakryć inny, ukończony wcześniej kontakt, ale na skutek tego nie otrzymujemy dodatkowego bonusu.

2. Sprzedanie Dzieła Sztuki – ażeby to zrobić gracz musi posiadać kontrakt tego samego rodzaju (np. Rzeźbę). Wówczas otrzymuje pieniądze za Dzieło, równe poziomowi, który wskazuje podpis Artysty na naszej planszy. Dzieło odkładamy na bok. Sprzedane dzieła pozwalają wykonać zadania powierzone przez Sprzedawcę Dzieł Sztuki. Usuwamy Zwiedzającego (dowolnego koloru) z naszej Galerii na Plac. Odwracamy wypełniony kontakt na drugą stronę. W późniejszym czasie będziemy mogli go użyć, aby zdobyć dodatkowe punkty Wpływów lub pieniądze.

Centrum Prasowe 

W tej Lokacji możemy wykonać jedną z dwóch dostępnych akcji:

1. Zatrudnienie Asystenta – możemy w tym miejscu zatrudnić dowolną liczbę nowych Asystentów, o ile posiadamy na nich fundusze i mamy na nich miejsce na swojej planszy gracza. Każdy zawodnik posiada cztery biurka w swoim biurze. Przy każdym z nich może siedzieć jeden Asystent. Dodatkowo otrzymujemy bonus (bilety, punkty Wpływów albo pieniądze).

2. Promowanie Artysty – pole to umożliwia podniesienie rangi Artysty o jeden poziom (my to nazywaliśmy like’owaniem). Wydajemy na to punkty Wpływów i otrzymujemy jednorazowy bonus. Oba te czynniki są zależne od poziomu, na który awansuje Artysta. Następnie wzrasta Sława Artysty o 1 plus dodatkowo 1 za każdego Kolekcjonera (biały) w Galerii gracza. Może to między innymi spowodować, że cena sprzedaży Dzieła Sztuki tego twórcy wzrośnie. Dlatego też często promuje się Artystę, którego dzieło posiadamy, aby potem je drożej sprzedać.

Rynek Międzynarodowy 

Jest to miejsce, do którego możemy się udać, tylko i wyłącznie, jeżeli posiadamy w Lobby Zwiedzających. To z jakiej kolumny będziemy mogli korzystać, uzależnione jest od ich koloru. W tej Lokacji możemy wykonać jedną z dwóch dostępnych akcji:

1. Wzięcie znacznika Reputacji – ażeby mieć dostęp do danego rzędu, gracz musi posiadać w swoich zasobach Dzieło Sztuki (w Galerii albo pośród sprzedanych) we wskazanych rodzaju (np. Rzeźba). Następnie zarabia wskazane punkty Wpływów (od 1 do 3) i bierze na swoją planszę jeden ze znaczników Reputacji. Otrzymuje wskazany na tym wybranym polu bonus (z pola, które zakrywa na swojej planszy) i przesuwa Zwiedzającego ze swojego Lobby na Plac. Na końcu musi wziąć jednego ze swoich Asystentów i położyć go na polu, z którego wzięliśmy znacznik Reputacji.

2. Wzięcie udziału w licytacji Dzieła o międzynarodowej renomie – akcja ta przebiega podobnie, jak wzięcie znacznika Reputacji. Jednak musimy za skorzystanie z bonusu zapłacić pieniędzmi (od 1 do 6). Jednak pomimo konieczności posiadania Zwiedzających w Lobby, żaden z nich nie jest przesuwany na Plac.

Akcje Wykonawcze są dwie:

poruszenie Zwiedzającego (-cych) za bilet (-y) tego samego koloru (za każdy wydany bilet, Zwiedzający porusza się o jedno pole);

użycie jednego bonusu z karty kontaktu.

W swojej turze gracz może wykonać tylko jedną z dwóch akcji Wykonawczych. Może to zrobić przed albo po akcji w Lokacji.

Akcja Wykopania

Za każdym razem, nim przestawimy swojego pionka z Lokacji, możemy na jego miejscu pozostawić swojego Asystenta. Wówczas, jeżeli inny zawodnik będzie chciał wykonać akcję w tym miejscu, to Asystent odstawiany jest na czarne pole obok. Po wykonaniu swojej tury, gracz którego Asystent został przesunięty, dostaje szansę na wykonanie akcji Wykopania. Do wyboru mamy:

1. Wykonanie jednej z akcji Wykonawczej (omówionej powyżej)

ALBO

2. Zredukowanie punktów Wpływów do poprzedniej ikony Sławy i wykonanie jednej akcji z Lokacji, z której Asystent został wykopany.

Oczywiście zawodnik może zdecydować, że nie korzysta z akcji Wykopania. Wówczas Asystent po prostu wraca na planszę gracza.

Koniec gry wyznacza spełnienie dwóch z trzech warunków:

- nie ma biletów w kasie;

- dwóch albo więcej Artystów zostało Celebrytami;

- w worku nie ma Zwiedzających.

Wówczas runda jest kontynuowana, aż ostatni grać wykona swoją akcję. Następnie każdy zawodnik dostaje dodatkową turę. Nikt nie może na tym etapie wykonać już akcji Wykopania. Na koniec gry zliczamy pieniądze za:

- większość na Międzynarodowym Rynku;

- płytki Reputacji;

- Wystawę (Dzieła Sztuki, które są wciąż w naszej Galerii);

- licytację Znanych Dzieł Sztuki;

- wypełnienie zadań z karty Kuratora;

- wypełnienie zadań z karty Sprzedawcy Dzieł Sztuki;

- poziom na torze Wpływów.

Wygrywa ten, kto zdobył najwięcej pieniędzy.

Kilka słów podsumowania

To, czego obawiałam się przed zapoznaniem się z instrukcją, że The Gallerist będzie suchą grą. Na szczęście jest zupełnie inaczej. Każda nasza akcja ma sens. Biletami ściągamy ludzi do naszej Galerii. Odkrywamy Artystów, inwestujemy w nich, wystawiamy ich Dzieła. W związku z tym stają się oni coraz bardziej popularni, więc ich obrazy, fotografie stają się coraz więcej warte. Z czasem, coraz więcej ludzi przychodzi do naszej Galerii, bo mamy dzieła bardziej sławnych Artystów. Klimatu dodają też obrazy czy rzeźby, które zakupujemy. Kafelki z nimi są obdarzone malowidłami. The Gallerist jest więc grą, w której znajdziecie klimat i poczujecie się prawdziwym galerystą.

The Gallerist ma bardzo dobrze skonstruowaną i napisaną instrukcję. Nie mam zastrzeżeń ani do jej składu, ani też nie napotkałam na problemy ze zrozumieniem zasad. Jest ich jednak sporo. Trudno je zapamiętać po jednokrotnym przeczytaniu instrukcji. Gra ta wymaga sporego zaangażowania od jej uczestników. Nie jest to pozycja, którą w 10 minut wytłumaczycie nowym osobom i one ją pojmą. Raczej sugerowałabym za każdym razem grać w nią w tej samej grupie znajomych. Prawdę powiedziawszy, my dopiero w swojej 3 rozgrywce zaczęliśmy ją pojmować i powoli wyciskać z niej co tylko się dało. Jest to też pozycja do której nie powrócicie po dłuższej przerwie, bez prześledzenia po raz kolejny instrukcji. Przynajmniej u nas tak to wygląda, biorąc pod uwagę liczbę zasad i liczbę gier, z którą zapoznajemy się w ciągu tygodnia.

Również samo rozłożenie elementów zajmuje nieco czasu: nie tylko ze względu na ich liczbę, ale też zasady początkowego ich rozlokowania. Co za tym idzie, The Gallerist wymaga sporego stołu, nawet przy rozgrywkach dwuosobowych. Weźcie więc i ten aspekt pod uwagę, decydując się na wzięcie tej gry do znajomych (nasi już się nie dziwią, jak pytamy, jaki duży macie stół).

Gra ta jest droga, ale warta swojej ceny. W środku znajdują się schludnie i porządnie wykonane elementy. Posiada ona też bardzo funkcjonalną wypraskę, o czym wspomniałam już na początku recenzji.

Dwuosobowa rozgrywka w The Gallerist zajmowała nam około dwóch godzin. Nie jest to więc krótka gra. W szczególności, że na każdym kroku musimy kombinować, analizować i planować kolejne posunięcia. Mój mąż mówił, że zazwyczaj planował posunięcia na trzy, cztery tury w przyszłość.

W The Gallerist nie należy lekceważyć akcji Wykopania. W grze dwuosobowej zdarzają się one rzadziej, niż przy rozgrywkach wieloosobowych. Jednak wpływa to na większy downtime (oczekiwanie na swoją kolejkę). Czasami warto wydać punkty Wpływów, aby zyskać niejako dodatkową turę. Zaoszczędzicie w ten sposób bardzo dużo i z całą pewnością te punkty Wpływów się Wam zwrócą. Warto więc zostawiać na miejscu, z którego wychodzicie, swojego Asystenta. Kluczowym miejscem jest też Rynek Międzynarodowy. Dostaniecie za to dużo bonusów, a na koniec gry może uda się wam zdobyć dodatkowe Dzieło Sztuki.

Biznes planszówkowy bardzo szybko rozwija się. W związku z tym wydawanych jest coraz więcej gier, bo jest takie zapotrzebowanie. Autorzy szukają innowacyjnych mechanik, a firmy prześcigają się w jakości wydania swoich produktów. W wyniku tego na rynku możemy podziwiać tak pięknie i efektownie wydane gry, jak omawiana przeze mnie The Gallerist. Wiąże się to jednak z ceną produktu (gra kosztuje około 300 złotych). Dlatego też dla większości gospodarstw domowych jest to spory wydatek, jak na jeden egzemplarz, w który zagramy raz w miesiącu (przy takiej liczbie gier na rynku). Nie jest to więc pozycja, na którą każdy może sobie pozwolić, biorąc pod uwagę to, co wyżej napisałam, czyli liczbę gier wypuszczanych na rynek. Niektórzy z Was będą woleli kupić sobie 3 gry za 90 złotych w miesiącu, do których powrócicie częściej, ze względu na prostsze zasady i mniej wymagające rozgrywki. Czy mimo to warto ją kupić? Na to pytanie Wam nie odpowiem, bo do każdego przypadku trzeba podejść indywidualnie. The Gallerist to na pewno świetny pomysł na prezent dla osoby, która gra w bardziej skomplikowane planszówki i jest miłośnikiem sztuki. Zachwyci się ona wykonaniem, ale też znajdzie w niej solidną pozycję, z dobrze dopracowanymi zasadami.

Sylwia

Pomocnicza ocena zbiorcza według naszej zawiłej skali:

I.	Klimat	5/6
II.	Losowość	6/6
III.	Błędy w grze	6/6
IV.	Złożoność	3/6
V.	Interakcja	6/6
VI.	Wykonanie	6/6
VII.	Cena	5/6
VIII.	Czas rozgrywki w dwie osoby	5/6
IX.	Skalowanie na dwóch graczy	5/6

Końcowa nota:  5.22/6

Grę udostępniło wydawnictwo: 

Bardzo serdecznie dziękujemy!

...and something for our international readers:
Pros:

+ demanding and quite thematic gameplay

+ interesting artwork

+ outstanding quality of components

+ multiple paths to victory
+ very good written rulebook 

Pros/Cons:
+/- price

Cons:

- not for casual players

- lots of small rules and you often forget about something